انیمیشن ما به کجا می‌رود؟

  

تاریخ به ما می‌گوید، نزدیک به 50 سال است که ما انیمیشن داریم. خیلی از وقت‌ها این هنر و البته افرادی که در آن تلاش کردند، باعث افتخار ما شدند. هنوز هم که هنوز است، آن آثار و آن افراد مایه مباهات جامعه هنری بویژه هنرمندان انیمیشن هستند؛ اما بعدها اتفاقاتی افتاد که به ما نشان داد راه‌های دیگری برای جهانی شدن مانایی این آثار وجود دارد.
می‌گویند ما در میان کشورهای منطقه در حیطه انیمیشن از همه جلوتریم؛ اما ظاهرا ما تنها در مسابقه با خود برنده بوده‌ایم. وقتی به تاریخ انیمیشن بسیاری از کشورهای مطرح این بخش نگاه کنیم، متوجه می‌شویم اغلب آنها یا با ما شروع کرده‌اند یا این که حتی از ما چند دهه بعدتر شروع کرده‌اند، ولی محصول عمل ما با آنها چنان متفاوت است که اصلا نیازی به مقایسه نیست.

این موضوع را پیشتر هم گفته‌ایم که ماحصل درآمد بعضی از این کشورها  تنها از حوزه انیمیشن  به اندازه صادرات نفت کشور ماست! اما چگونه است که ما هنوز اسیر محلی فکر کردن و جهانی عمل کردن هستیم؟
می‌گویند بزرگ‌ترین مشکل انیمیشن ما مدیریت آن است، این که سیستمی به وجود نیامده تا بعد از این همه سال بتوانیم تولید و ارائه آن را به سامان برسانیم.

بودجه، یکی از مشکلات انیمیشن

بهرام عظیمی از شناخته شده‌های هنر انیمیشن در این باره می‌گوید: حقیقت این است که اتفاق مثبتی در سه‌چهار سال گذشته در زمینه هنر انیمیشن افتاده و آن افزایش بودجه در این خصوص است.

همچنین به غیر از ارگان‌ها و سازمان‌هایی که به نوعی متولی کار هنری هستند، دیگر سازمان‌ها و شرکت‌های خصوصی هم برای معرفی سازمان و اهداف خود به استفاده از دنیای انیمیشن روی آورده‌اند؛ منتها تا چند سال پیش اکثر اشخاصی که در زمینه انیمیشن فعالیت داشتند، حس می‌کردند با رفع مشکل بودجه، مشکل انیمیشن هم رفع می‌شود؛ ولی اکنون به این نتیجه رسیده‌ایم که نبود نیروی متخصص کافی برای تولید، مشکل اصلی انیمیشن ماست. ای کاش سال‌ها پیش به فکر تربیت نیروهای متخصص در این زمینه افتاده بودیم؛ هر چند دانشگاه‌های ما سال‌هاست که نیروی به ظاهر متخصص به بازار کار معرفی می‌کنند، ولی شاید 30 تا 40 درصد این فارغ‌التحصیلان انیمیشن به کارهای تولیدی روی می‌آورند و خیلی از آنها جدا از رشته تحصیلی خود به کارهای دیگر هنری می‌پردازند. نداشتن تعهد کافی و عرق به تولید انیمیشن با کیفیت مناسب از مشکلات بزرگ تولیدکنندگان انیمیشن ایران است. قشر جوانی که آینده‌ساز این رشته است با وجود دستیابی به امکانات و منابع تولید انیمیشن نسبت به گذشته تا حد زیادی نسبت به کارشان متعهد نیستند و بنده به عنوان یکی از تولیدکنندگان انیمیشن برای بازار داخلی بشدت در این زمینه احساس خطر می‌کنم.

وضعیت انیمیشن در کشور ما به نوعی یادآور تقابل سنت و مدرنیته است. در جایی که جهان می‌کوشد در این خصوص هر چه بیشتر و بهتر به پیش رود، دستاورد چنین نگاهی هم چیزی جز انبوه انیمیشن‌های متفاوت و تاثیرگذار نیست و انیمیشن ما در خم همان اگرها و بایدهای همیشگی و قدیمی مانده است. برای این هنر مغفول چه کار می‌توان کرد؟

بحران مدیریت‌

بابک نکویی، از فعالان هنر انیمیشن نیز با اشاره به این که دانش انیمیشن نسبت به سال‌های قبل خیلی بهتر شده است، می‌گوید: مهمترین چالش پیش روی انیمیشن ما مدیریت حمایت‌کننده و تهیه‌کننده است. از آنجا که انیمیشن محصولی نیست که در ایران بازار خصوصی داشته باشد، بنابراین حمایت از تولید آن نیاز به تهیه‌کننده دارد. در حال حاضر ما بیشتر تهیه‌کننده دولتی داریم تا تهیه‌کننده خصوصی. مشکل بزرگ ما با تهیه‌کننده دولتی هم برآورد هزینه است که از سال 76 تاکنون هزینه تولید سریال انیمیشن تغییر نکرده است.

آیا برگزاری مراسم‌هایی مثل همایش ملی انیمیشن ایران می‌تواند باعث اتفاقی در انیمیشن کشور ما شود؟

علی‌اکبر صادقی از پیشکسوتان سینمای انیمیشن و عضو هیات علمی نخستین همایش ملی انیمیشن ایران می‌گوید: قصد داریم تا از این طریق، آگاهی علاقه‌مندان سینمای انیمیشن را بالا برده و توجه سازمان‌های مختلف را معطوف به این هنر و صنعت کنیم که این امر اعتلا و پیشرفت کمی و کیفی سینمای انیمیشن را در ایران باعث خواهد شد.

این پیشکسوت در ادامه می‌گوید: با توجه به استعدادهای فراوانی که نزد هنرمندان سینمای انیمیشن ایران وجود دارد، می‌توانیم با برپایی همایش ملی انیمیشن ایران از تجربیات همه بزرگان و استادان استفاده کنیم تا درصدد حل مشکلات فراروی سینمای انیمیشن برآییم.

علیرضا گلپایگانی، رئیس گروه انیمیشن دانشگاه هنر هم انیمیشن در ایران را رو به پیشرفت می‌داند و می‌گوید: هر چیزی که زنده است رشد می‌کند و انیمیشن ایران نیز از این قاعده جدا نیست و در حال رشد و ارتقاست.
این استاد دانشگاه در ادامه می‌افزاید: سیاست‌های جدید صدا و سیما برای مقابله با تهاجم فرهنگی باعث شده تا این سازمان، میزان سفارش خود را بالا ببرد، به همین دلیل تولید انیمیشن از نقطه نظر کمی و سفارش‌پذیری در بهترین شرایط خود قرار دارد که با گذشته بسیار متفاوت است.

هنوز مدت زیادی نیست که مجموعه تیزرهای گوناگون و آن شخصیت‌های انیمیشنی جذابشان در بین مخاطبان ما  و حتی مخاطبان کشورهای همسایه  خواهان پیدا کرده است. همه اینها ثابت می‌کند که ما می‌توانیم کارهایی انجام دهیم و جایی برای خود باز کنیم. پس مشکل کجاست؟

عظیمی در این باره می‌گوید: مشکل تولید انیمیشن در ایران نسبت به کشورهایی که تولید انیمیشن آنها  همزمان با ما یا حتی چند دهه بعد از ما شروع شد، این است که در کشورهای دیگر روحیه تولید انیمیشن یا خیلی از چنین هنرهایی به صورت گروهی وجود دارد و مدیریت در آن کشورها به حدی قوی است که همزمان می‌تواند به عنوان مثال 200 هنرمند را با تخصص‌های مختلف به مدت یک سال برای تولید یک فیلم سینمایی انیمیشن در کنار هم گرد آورد و در نهایت به نتیجه مطلوب برساند، ولی در کشور ما به ندرت پیش می‌آید که یک تیم 5 نفره هنری بتوانند 6 ماه در کنار هم کار کنند.

موضوع هر چه باشد امیدواریم مشکلات ریز و درشت این هنر مغفول هر چه زودتر رفع شود و انیمیشن ما بتواند ابعاد ناشناخته‌اش را به همه بازشناساند

http://www.jamejamonline.ir